Bu konunun yeri burası değil de çok güncel konu olduğu için bir şeyler yazmadan duramadım.
Bence ilk bakmamız gereken nokta Çin’in bu süreçte ne kadar zarar ettiği. Miilyarlarca dolar olduğu söyleniyor ki olay sadece maddi değil, repütasyon kaybını yerine koymak çok daha zor ve orta vadede etkileri olacaktır. Daha önce Huawei şirketi üzerinden, GSM network’leri için sattığı cihazlar ile casusluk yaptığı suçlamasıyla vurmaya çalıştılar, davaları hala sürüyor ancak net bir bulgu çıkmadı. Ortada büyük bir ekonomik savaş var ve artık bel altı vurmak da serbest gibi geliyor bana.
Bugün sosyal medyaya hakim tüm şirketlerin Amerikan şirketleri olduğunu da unutmayalım. Bu virüsü imal ettiklerini sanmıyorum ancak ölüm oranı %3 olan bir virüsün bu kadar gündemde olması çok düşündürücü. Trafik kazalarında yılda kaç kişi ölüyor acaba Türkiye’de veya dünyada? Bu kadar gündemde mi? Şu an personel servisindeyim mesela hiç kinse emniyet kemeri takmıyor. Veya bu virüsün öldürme oranı ölüm şekilleri arasında kaçıncı sırada bilen var mı?
Şu anda öyle bir ortam oluştu ki çalıştığım şirket de dahil birçok şirket bir süre tamamen evden çalışma modeline gitmeyi değerlendiriyor. İtalya’da bazı şirketler tamamen bu modele dönmüş durumda. Metrobüste bir sürü maskeyle seyahat eden insan var. Şu ortamda önlem almamak da büyük hata olabilir gibi ancak bu işten pis kokular da gelmiyor değil.
Benim anlamadığım bazı şeyler var. Birincisi, komplo teorileri. Artık klişe olacak ama salgın hastalıkla biyolojik bir savaş çıkaracak bir otoritenin bir devlet olması imkansız. İmkansız çünkü salgını şu anda mevcut olmayan bir teknoloji ile belli milletlere göre kodlamak mümkün olmadığı sürece tüm dünya nüfusunu etkileyecektir. En çok da etkilenen çok uluslu şirketler olacaktır. Bu çok uluslu şirketlerin çoğu ABD ve Çin menşeli. ABD neden böyle bir şey yapsın? Dahası sağlık sistemi rezalet durumda. Yayılırsa ülke içinde ciddi kaos yaşarlar. Mevcut hükümet kaosla birlikte çarmıha gerilir.
Eğer illa bir komplo teorisi oluşturulacaksa devletlere değil anarşist, devlet karşıtı gruplara bakmak lazım. Qui bono? Kim yararlanır deyince akla bir tek o gelir.
Tarihte çok daha büyük ve ölümcül salgınlar oldu. Salgınlar hayatın olağan akışına uygun. Uygun olmayan teorilere o yüzden gerek yok.
Bir de salgını farklı ölüm biçimleri ile karşılaştıran örnekler var. Bunlar daha da vahim hatalar. Burada bahsettiğimiz şey bir salgın hastalık. Eğer önlem alınmazsa, herkes normalmiş gibi hareket ederse bir noktada 50-100 milyon insan hayatını kaybedebilir. İşte o karşılaştırmaların neden isabetsiz olduğunu da buradan anlıyoruz. Aradaki farkı yaratan şey önlem alınmış bir hadise ile önlem alınmamış bir hadise arasındaki fark. Bugün tüm trafik kurallarını kaldırın ve hiç önlem almayın, belli konvansiyonların ortaya çıkmasına kadar mevcut ölümler kat be kat daha fazlası gerçekleşir. İşte salgın hastalıklarda olan tam olarak bu. Eğer önlem almazsak bu koronavirüs hayli bulaşıcı. Eğer 1 milyarlık yaşlı nüfusuna bulaşırsa yüzde 14 ile ölüm gerçekleşiyor. Bu en az 100 milyon insan demek.
